Bir hafta önce cezaevinden çıkan Rus muhalif İlya Yashin, 2022'de sekiz buçuk yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Rusya ile Batılı ülkeler arasında düzenlenen esir değişim programı kapsamında serbest bırakılan İlya Yashin, beraatinden sonraki ilk hafta Cuma günü Berlin'de düzenlenen gösteride görüldü.
Mauerpark'ta düzenlenen etkinliğe katılan 2 bin kişi, Rus muhalefetinin yeni ortaya çıkan figürünü yakından görmek istedi.
Ukrayna'daki savaşa karşı çıktığı için 8,5 yıl hapis cezasına çarptırılan Yashin, sıcak bir gülümsemeyle sahneye çıktı. “Size yalnızca şunu söyleyebilirim. Rus muhalefetinin savaş karşıtı eğitime ve farkındalığa sahip olması gerekiyor” dedi.
Yashin, “Batılı bürokratlar bana Rus muhalefetini nasıl destekleyebileceklerini sorduklarında şu cevabı veriyorum: Ukrayna'yı Putin'den kurtarın ve Kiev'i desteklemeye devam edin. Çünkü Ukrayna'yı kurtardığınız sürece özgür bir Rusya'ya yardım etmiş olursunuz.”
41 yaşındaki siyasetçi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in en büyük rakibi olarak kabul edilen Alexei Navalni ile çalıştı ve zamanla onun yakın arkadaşı oldu.
Navalny, 16 Şubat'ta Sibirya'daki bir hapishanede öldü. Eşi Yulia Navalni, kocasının ölümünden Putin'i sorumlu tuttu. Fakat bu konuyla ilgili henüz bir kanıt yok. Şimdi birçok Rus Yashin'in yeni muhalefet lideri olup olmayacağını tartışıyor.
Yashin'i desteklemek için mitinge gelenlerden biri şunları söyledi: “Navalny'nin kişiliğinin, tavırlarının, karizmasının benzersiz olduğunu düşünüyorum. Ama Ilya'nın enerjisiyle gelecekte Rusya'nın önemli bir figürü olabileceği kesin.” dedi.
Daha önceki bir röportajında Yashin, muhalefetin Rusya toprakları dışında nasıl örgütlenebileceğini “henüz bilmediğini” söyledi. Ancak savaş karşıtı faaliyetler yürüten tüm sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliğine hazır olduğunu da sözlerine ekledi.
Yashin YouTube'u Kremlin'e karşı kullanıyor
Yashin, YouTube kanalı aracılığıyla destekçileriyle düzenli olarak iletişim kuruyor. 1,6 milyondan fazla takipçisi ile hem Rusya'da hem de yurt dışında geniş bir erişime sahiptir.
Hapishanedeyken bu kanalı, Kremlin'in işlediği savaş suçları konusunda Ruslar arasında farkındalık yaratmak için kullandı. Hapishanede kaldığı süre boyunca kendini filme çekemedi. Bunun yerine parmaklıklar ardındaki komik bir figürü seslendirdiği videolar çekiyordu.
Berlin'deki gösteriye katılanlardan biri, Yashin'in fikirlerinin çoğunu yansıtan YouTube kanalını düzenli olarak takip ettiğini söylüyor. “Yashin en sevdiğim politikacılardan biri. Yani evet videolarını izliyorum. Röportajlarını da dinliyorum. Farklı düşündüğüm zamanlar olsa da öne sürdüğü fikirlere katılıyorum.” dedi.
Yashin hapishanedeyken 30.000'den fazla mektup aldı. Bu mektupların kendisine “cesaret” verdiğini ve zor zamanlarda kendisine “yardımcı” olduğunu söylüyor. Ayrıca mektupları okuduğunda hapiste olmadığını ancak o anlarda kendini özgür hissettiğini belirtiyor.
Muhalefet lideri ayrıca şunları söylüyor: “Rusya'daki arkadaşlarınız ve akrabalarınızla irtibatınızı kaybetmeyin. Zor da olsa onlarla konuşun. Putin kıyametin habercisidir. Ukrayna'ya karanlığı ve ölümü getirdi.”
Yashin, Ukrayna'daki savaşın sadece iki devlet arasında iki yıldan fazla süren bir savaş olmadığını düşünüyor. Onun için bu, “zorbalığa karşı özgürlük savaşından” farklı değil. “Gücümüz iman ve ahlaktadır. Gücümüz sevgidedir. Başkalarına duyduğumuz sevgi bizi güçlü kılar.”
Yaşin, Batılı ülkeler ile Rusya arasında Ankara'da yapılan esir takasında serbest bırakılan 26 tutuklu arasında yer aldı. Birçok kişi değişimin eşit olmadığını savunuyor. Gerçek suçlular olan casusların, demokrasi ve insan hakları için kampanya yürüttükleri için hapsedilenlerle değiştirildiğini iddia ediyorlar.
Bunların arasında, Aralık 2021'de Almanya'da Çeçen asıllı Gürcü Selimkhan Khangoshvili'yi öldürmek suçundan ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Tiergarten katili Vadim Krassikov da vardı. Changoshvili, Çeçenya'da Rus birliklerine karşı savaşan bir isimdi. Berlin bunun önceden planlanmış bir cinayet olduğuna karar verdi.
Esir takasına ilişkin yeni bir değerlendirme yapan Yaşin, “Şansölye Scholz ve hükümetinin içinde bulunduğu etik ikilemin zorluğunu anlıyorum. Aldıkları kararı içtenlikle takdir ediyorum.” dedi.
İnsan Hakları Anıt Merkezi'ne göre Rusya'da 1000'den fazla siyasi mahkum var.