Ziraat ve Orman Bakanlığının rakamlarına nazaran ülkemiz 2021 senesinde ortalama 350 milyon dolar değerinde tütün mamulü ihracatı gerçekleştirmiş oldu. Son yıllarda ihraç kodu bedellerinde meydana getirilen oldukça yüksek artışlar, Türkiye’nin dünyadaki üretim üssü olması konumunu ve ihracattaki rekabet avantajını zorluyor.
BANDROL ÜRETİMİ VE SORUMLULUĞU DARPHANE’DE
2015 senesinde piyasaya sürülen Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği uyarınca, Türkiye’de ihraç edilmek suretiyle üretilen tütün mamulleri de ürün seyretme sistemine alındı ve bu ürünlerde ihraç ürün kodu uygulamasına geçildi. Bandrol üretim ve uygulama sorumluluğu ise 2020 yılının başlangıcında Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’ne verildi.
2020’DEN BUGÜNE 9 KATINA ÇIKTI
2020 yazında Darphane’nin Tütün Mamulleri, Makaron, Yaprak Sigara Kağıdı ve Alkollü içkilerde uygulanacak hususi etiket ve işaret sistemi uygulaması için bir şirket ile çalışmaya başlayacağını duyurmasını takiben, 15 Eylül 2020 tarihinde, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafınca hem tütün mamulleri hem de alkollü içki ürünlerine uygulanan ihraç kodlarının satış tutarları 4 katına çıktı. Bu fiyat artışından bir tek 3 ay sonrasında, 2021 Ocak ayında yeni bir fahiş artış uygulanarak, ihraç kodu satış tutarları yeni fiyatlar üstünden yüzde 25 oranında bir kez daha arttırıldı ve son olarak 2022 Ocak ayında yüzde 80 seviyesinde yeni bir yüksek oranlı artış uygulandı. Böylece 15 Eylül 2020 öncesi uygulanan aynı ihracat kodları 9 kat fazla bedelle satılmaya başlandı.
2 SENEDE 6 TL’DEN 116 TL’YE
Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği uyarınca 2023 kod bedellerinin, Türkiye İstatistik Kurumunca bundan önceki yıl için belirlenen senelik Yİ-ÜFE oranında artırılması durumunda, aynı kodlar için ödenen bedeller bir kez daha ciddi oranda artırılmış olacak.
Aralık 2022 itibarıyla yüzde 100 seviyesinin üstüne çıkacağı tahmin edilen Yİ-ÜFE artışı ile, 2020 15 Eylül öncesinde 1000 tane başına 6 TL’ye satılan kodun, teknolojik hiçbir değişim olmamasına karşın Ocak 2023’ten itibaren 116 TL olacağı tahmin ediliyor.
Başka bir deyişle ihracatı korumak için bir tedbir alınmazsa, ihraç kod bedelleri 2 yıl benzer biçimde kısa bir sürede tam 19 katına çıkmış olacak. İhracatta rekabetçiliği kaybetmenin, Türkiye’den ihracat amaçlı üretiminin başka ülkelere taşınmasına niçin olacağı ve bu durumun da cari açığın ötesinde tütün çiftçisi için de kayıplara niçin olabileceği dile getiriliyor.
Yoruma kapalı.